Avukat Dinç Can Kaptan'ın BBC gazetesi Bilişim Suçları Dijital Şiddet üzerine son röportajını okumak için lütfen tıklayın.  Cumhuriyet Gazetesi'nde de yayınlanan bu röportajı Cumhuriyet Gazetesi üzerinden okumak için ise lütfen burayı tıklayın.

Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali Davası

Mirasbırakan kişi; kanunda sayılan sebepler sözkonusu ise, mirasçılarından birini veya birden fazlasını, Vasiyetname yoluyla veya Miras Sözleşmesiyle, mirasçılıktan çıkarabilir. Bu durumda taraflar mirasçılıktan çıkarmanın iptali davası açabilir. Bu davanın iyi bir miras avukatı ile açılması gerekir. Zira miras davaları oldukça uzun süren ve zor davalardır. Kişilerin tek başına bu davaları sonuçlandırabilmesi zordur.

Mirasbırakan, aşağıda sayılanlardan birisi gerçekleşmişse ,ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıka­rabilir

a. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ya­kınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse,

b. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse.

Mirasçılıktan Çıkarılmanın Sonuçları

a. Mirasçılıktan çıkarılan kimse, mirastan pay ala­mayacağı gibi; tenkis davası da açamaz (TMK. m: 511/1).

b. Mirasbırakan başka türlü tasarrufta bulunmuş olmadıkça, mirasçılıktan çıkarılan kimsenin miras payı, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi, mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna, yoksa mirasbırakanın yasal mirasçılarına kahr (TMK. m: 51 l/II).

c. Mirasçılıktan çıkarılan kimsenin altsoyu, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi saklı payını isteyebilir (TMK. m: 511/III).

d. Mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakan ancak buna ilişkin tasarrufunda çıkarma sebebini belirtmişse geçerlidir (TMK. m: 512/1).

e. Mirasçılıktan çıkarılan kimse itiraz ederse, belirtilen sebebin varlığını ispat, çıkarmadan yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer (TMK. m: 512/2).

f. Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf, mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir; ancak, mirasbırakan bu tasarrufu çıkarma sebebi hakkında düştüğü açık bir yanılma yüzünden yapmışsa, çıkarma geçersiz olur (TMK. m: 512/III).

g. Mirasbırakan, hakkında borç ödemeden aciz bel­gesi bulunan altsoyunu, saklı payının yarısı için mirasçılıktan çıkarabilir. Ancak, bu yarıyı mirasçılıktan çıkanların doğmuş ve doğacak çocuklarına özgülemesi şarttır (TMK. m: 513/1).

h. Miras açıldığı zaman borç ödemeden aciz belgesinin hükmü kalmamışsa veya belgenin kapsadığı borç tutarı mirasçılıktan çıkarılanın miras payının yarısını aşmıyor­sa, mirasçılıktan çıkanlarım istemi üzerine çıkarma iptal olunur (TMK. m: 513/2).

Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali Davasını Kim Açar

a. Tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir (TMK. m: 558/1).

b. Dava, ölüme bağlı tasarrufun tamamının veya bir kısmının iptaline ilişkin olabilir (TMK. m: 558/1).

Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali Davası İçin Gerekli Şartlar

Mirasçılıktan çıkarma için geçerli bir neden olmadan mirastan çıkarılmış olunmalıdır.

Mirastan çıkarma nedeni , mirasbırakanın vasiyetnamesinde be­lirtilmemiş olmalıdır.

Miras açıldığı zaman, mirasçılıktan çıkarılan mirasçının borç ödemekten aciz vesikasının hükmü kalkmış olmalıdır. Veya böyle bir vesika olduğu halde, ihtiva ettiği borcun miktarı, miras hissesinin yansından fazla olmamalıdır. Bu durumda mirasçılıktan çıkarmanın iptali davası açılabilir.

Mirasbırakanın ikametgahı Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Örneğin miras bırakan kişi Ankara’da ikamet ediyorsa dava Ankara mahkemelerinde açılmalıdır. Ankara’dan başka bir yerde açılan davalarda mahkeme yetkisizlik kararı verecektir.

Davalılar Kimdir

Mirastan çıkarmadan dolayı fayda sağlayanlara karşı açılır

Mirasçılıktan çıkarmanın İptali Davasını Açma Süresi

Mirasçılıktan çıkarılmanın iptali davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğren­diği tarihten başlayarak 1 yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geç­mesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davahlara karşı 10 yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı 20 yıl geçmekle düşer (TMK. m: 559/1).

Hükümsüzlük, defi yoluyla her zaman ileri sü­rülebilir (TMK. m: 559/2).

Mirasçılıktan çıkarmanın İptali Davası Görülürken

Davalı iddianın aksini ispat etmek zorundadır. Bu konuda her türlü delili ileri sürebilir.

Mirasçılıktan çıkarılmanın yerinde olmadığı ispatlanırsa; davanın ka­bulüne, Mirasçılıktan çıkarılmanın iptaline karar verilir.

İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasar­rufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa; dayandığı takdirde tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir (TMK. m: 558/3).